İlim; sözlükte “bilmek,

sağlam ve kesin bir bi-

çimde, bir şeyin gerçe-

ğini bilmek” gibi anlam-

lara gelir.İslam kültürün-

de ilâhî ve beşerî bilgi

yanında bilim için de kul-

lanılan kapsamlı bir te-

rimdir.

 

Peygamber Efendimiz’e (s.a.v) vahiy olarak gönderilen ilk ayetlerin okumak, öğrenmek ve yazmakla ilgili olması İslam’ın bilgiye verdiği önemin derecesini göstermektedir: “Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı biraşılanmış yumurtadan yarattı. Oku! Rabbin, en büyük kerem sahibidir. O Rab ki kalemle (yazmayı) öğretti. İnsana bilmedikleri şeyi öğretti.”Alâk Suresi’nin ilk beş ayetinden anlaşıldığı üzere İslamiyet ile ilim, et ile tırnak gibi birbirinden ayrılmaz. İslam dini, ilim öğrenmeyi, bilgi sahibi olmayı ve cehaleti ortadan kaldırmayı hedefler. Çünkü insanın yaratılış gayesi, Allah’ı (c.c) ve Resulünü (s.a.v) tanımak ve O’nun emir ve yasaklarını yerine getirmektir.

 

                                                    “İlim talep etmek/öğrenmek                                                              kadın ve erkek herMüslüman’a                                                        farzdır.”Hadis-i şerifi                                                                        doğrultusunda ilim                                                                            öğrenmenin gerekliliği ve                                                                fazileti bilinmektedir. İslam                                                            dininde ilim, Allah’ın (c.c) rızasını kazanmak ve kendisi ile amel etmek için öğrenilir. Öğrendiği bilgi, kendisini hakikate ulaştırmayan kimse, o bilginin ancak taşıyıcı- lığını yapmış olur. Gerçek ilim, doğru bilgi, insanı Hakk’a ve hakikate ulaştırır. İnsanın hayatını düzenlemeyen, insanın üzerinde eseri görülmeyen ve insanı Allah (c.c) ve Resulünün yoluna götürmeyen ilimde hayır yoktur.

 

Ihlas ve samimiyetle ilim öğrenilirse o ilim, insanı, Allah’a (c.c) yaklaştırır ve hedefine ulaştırır. Dolayısıyla ilim ile meşgul olan kimse halis bir niyete sahip olmalı, Allah (c.c) rızasını gözetmelidir. Ayrıca bilgi çeşitliliğinin ve kirliliğinin olduğu bu zamanda Allah’tan (c.c) faydalı ilim istemeli, bunun için dua etmelidir.

 

İlmi ertelemeden erken yaşlarda talep etmek önemlidir. Herkesçe bilinen bir gerçek şu ki, ilmin kalıcılığı buna bağlıdır. Çocukken öğrenilen ilim taşa yazı yazmak gibidir. Ayrıca ilim öğrenme süreci uzun ve bazen de yorucudur. Bu süreçte azimli olmak, sabır ve tahammül göstermek önemlidir. Bunlara ilaveten kişinin kabiliyetine göre bir ilim dalı ile meşgul olması, istek ve başarı için gerekli ilkelerden biridir.

 

Öğrencinin, hocasına saygı göstermesi, âlimlere muhabbet beslemesi gerekir. Gösterilecek olan saygı ki- şilerden ziyade bizzat ilmin kendisinedir. Dolayısıyla kişi, ilim öğrendiği kimseyi sevmese de, sahip olduğu ilme ve bilgi öğrettiği için şahsına saygı göstermelidir.

 

İlim öğrenirken, ahlakı güzelleştirmeye, nefsi kötü ahlaktan temizlemeye gayret göstermelidir. İlim öğrenmedeki temel gaye, öğrenilen bilgi ile amel etmek, ahlakı güzelleştirmek ve elde edilen bilgiyi hayırda kullanmaktır.